In mijn zoektocht naar een mooier leven bleef ik het maar tegenkomen: mindfulness. Het zou het wondermiddel moeten zijn op alles. De sleutel naar rust, succes, geluk en alles wat je maar kan wensen.
Alsof je door mindfulness het sprookjesbos van het leven kon ontdekken. En ook al vind ik de Efteling fantastisch, het sprookjesbos is gemaakt voor kinderen die nog in sprookjes geloven. Toch hou ik stiekem van het sprookjesbos en zo ben ik ook gaan houden van mindfulness.
Inmiddels beoefen ik al jaren mindfulness en haal ik er veel uit voor mijn leven. Helaas blijven veel mensen heel erg sceptisch over mindfulness. En dat kan ik goed begrijpen, want als ik om mij heen kijk zie ik alleen maar sprookjesfiguren die mindfulness uitleggen.
Tijd om mindfulness eens uit te leggen voor volwassenen. Zonder alle magie en zweverigheid. Een uitleg zonder bullshit, want alleen dan blijft de echte magie over en kan iedereen genieten van de voordelen die mindfulness te bieden heeft.
De definitie en uitleg van Mindfulness
De meest simpele – en dus juiste – definitie van mindfulness in een zin is:
Volledig en bewust aandacht hebben bij wat er nu gebeurt.
Als mens zijn we vaak verdwaald in gedachten over het verleden en de toekomst. We verliezen daarmee onze aandacht bij wat er nu gebeurt. Met mindfulness wordt dan ook bedoeld dat je het verleden en de toekomst loslaat en opgaat in het moment. Je bent volledig bewust van alles wat er “in het nu” gebeurt.
Zijn er dan nog wel gedachten? Zeker! Gedachten zijn namelijk ook een onderdeel van het nu, maar ze zijn op die manier niet langer het enige waar je op focust. Je merkt dan ook snel dat je gedachten veel rustiger worden en niet constant op de voorgrond zijn.
“Wat er nu gebeurt” is natuurlijk heel erg veel. Het gaat hier bijvoorbeeld om emoties, gedachten, gevoelens in je lichaam en alles wat je zintuigen waarnemen. Je brein heeft (gelukkig) een filter, waardoor je maar op een klein aantal dingen tegelijk kan focussen. Met mindfulness breng je deze focus bewust naar een punt toe, waardoor je niet langer de slaaf bent van je eigen gedachten.
Een belangrijk onderdeel van mindfulness is dat je geen oordeel hebt over het punt waarop je focust. Dit houdt in dat je aandacht hebt voor wat er nu gebeurt zonder daar een mening over te hebben. Er is dus geen goed of fout, je merkt alleen op wat er nu gebeurt.
Waarom Mindfulness geen onzin is en jij het ook kan
“Mindfulness? Nee. Dat is echt niets voor mij. Ik denk altijd te veel na en kan dat echt niet uitzetten. Dit is iets voor zweverige mensen en ik ben alles behalve zweverig”.
Dit is de gemiddelde reactie die ik krijg van mensen als ik ze vraag om ook te starten met mindfulness. Ontzettend jammer, want de lijst van voordelen is eindeloos en een goed argument om het niet te doen heb ik nog niet gehoord.
Laat ik maar direct duidelijk zijn. Mindfulness is iets dat iedereen kan. Het constant opgaan in onze gedachten is iets dat is aangeleerd in de loop van ons leven. Denk maar eens terug aan de tijd dat je nog een lief klein kind was. Hoe vaak zat je toen vast in je gedachten? Als ik terugdenk aan mijn kindertijd dan herinner ik mij vooral dat ik als een stuiterbal volledig opging in het moment.
En als ik aan je vraag of je meer gezondheid, geluk, succes en liefde wil kennen in je leven, dan is het antwoord waarschijnlijk zonder twijfel: “Ja, natuurlijk wil ik dat!”. En gelijk heb je, want wie wil dat nou niet? Het mooie is dat mindfulness op al deze onderdelen van het leven een groot positief effect heeft.
De positieve effecten van Mindfulness
Toen ik op zoektocht ging naar de voordelen van Mindfulness bleek het een oneindig grote lijst te zijn. Deze lijst is zelfs wetenschappelijk onderbouwd, er wordt namelijk heel veel onderzoek naar gedaan naar de effecten van mindfulness. Ja dat lees je goed. Er wordt wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Er zijn zelfs universiteiten waar een hele faculteit zich bezighoudt met mindfulness.
De positieve effecten van mindfulness zijn al binnen enkele weken meetbaar. Zo zijn deze effecten zelfs zichtbaar op hersenscans.
Wat zijn die positieve effecten? Hieronder een lijstje met de belangrijkste punten.
- Mindfulness zorgt ervoor dat de gehele kwaliteit van het leven verbetert.
- Je immuunsysteem wordt versterkt door het beoefenen van mindfulness.
- Mindfulness verlaagt stress.
- Mindfulness zorgt ervoor dat het aantal grijze stof toeneemt in de hersenen, wat zorgt voor een verbetering van het leervermogen, geheugen, emoties en empathie.
- Mindfulness zorgt voor een beter balans van je emoties. Het vergroot het aantal positieve emoties en vermindert de negatieve.
- Mindfulness zorgt voor betere relaties. Je haalt door mindfulness meer voldoening uit je relaties en het zorgt ervoor dat je dichter bij elkaar komt.
Dit zijn slechts enkele positieve effecten van de lange lijst aan voordelen die mindfulness kent. Ik denk alleen dat dit al genoeg redenen zijn om direct te beginnen.
Het verschil tussen Mindfulness en Meditatie
Meditatie en mindfulness worden vaak (onterecht) als hetzelfde gezien of door elkaar gehaald. Het klopt dat ze sterk met elkaar te maken hebben, maar het is zeker niet hetzelfde.
De grote overeenkomst tussen mindfulness en meditatie is dat het bij beiden gaat om de aandacht voor het nu. Als we iets verder kijken dan zien we dat de betekenis wel daadwerkelijk verschillend is.
Een goede vergelijking is het verschil tussen de woorden “fitness” en “fit”. Fitness is een trainingsvorm om fit te worden. Fitness doe je voor een specifieke tijd en het fit zijn is een toestand dat het gevolg is van de fitness. Als we deze woorden in een zin zetten met mindfulness dan krijgen we:
Meditatie (fitness) is een trainingsvorm om meer mindful (fit) te zijn.
Heb je meditatie dan nodig om mindful te worden? Nee. Je kan prima mindful zijn zonder ooit een minuut te hebben gemediteerd. Er zijn namelijk meerdere manieren die ervoor zorgen dat je mindfulness ervaart. Meditatie is alleen wel een hele goede manier om meer mindfulness te ervaren.
Je eerste stappen in Mindfulness
Een logische eerste stap om meer mindfulness te ervaren is het starten met mediteren. Zoals hierboven aangeven is meditatie een hele training voor mindfulness. Door vaker te mediteren zorg je ervoor dat je ook buiten de meditatie de effecten ervaart.
Naast meditatie zijn er ook andere goede oefeningen. Er zijn namelijk heel veel manieren waarop je mindfulness kan beoefenen!
Het lastigste aan beoefenen van mindfulness is niet zozeer de oefening zelf, maar eerder om hier bewust mee bezig te zijn. Zelf heb ik hier veel moeite mee gehad, omdat ik meeging in de waan van de dag. Vaak werd ik alsnog opgeslokt door mijn gedachten, ondanks mijn goede intenties.
Om er succesvol mee aan de slag te gaan is het belangrijk dat je er een gewoonte van maakt. Dit is een lang proces en iets waar je geduld voor moet hebben. Ik ben er al jaren mee bezig en ik ben nog lang niet waar ik wil zijn, maar ik merk wel dagelijks de positieve effecten die het mij al brengt.
Zorg dus in eerste instantie dat je er een gewoonte van maakt. Dit werkt het beste door een reminder te plaatsen op een plek die je vaak tegenkomt. Voor mij werkt dit goed via mijn smartphone. Elke keer als ik die pak zie ik op de achtergrond een afbeelding die mij eraan herinnert om een diepe ademhaling te nemen. Zorg dat je iets kiest dat heel eenvoudig is en je vaak tegenkomt. Elke keer als je de reminder ziet focus je op een van de volgende punten:
- Je ademhaling. Dit iets dat altijd bij je is en je kan zien als een anker van je mindfulness. Op het moment dat (een deel) van je aandacht bij je ademhaling is dan ben je veel meer in het nu.
- Je Lichaam. Voel wat er gebeurt op dit moment in je lichaam. Voel de ondergrond waar je op staat of waar je op zit.
- Je omgeving. Breng je focus naar wat er in je omgeving gebeurt. Waar kijk je naar? Wat hoor je? Wat voel je?
- Je gedachten. Ga nu niet op in je gedachten, maar kijk naar je gedachten vanaf een afstand. Wat gaat er op dit moment in je hoofd om?
Hoe vaker je dit doet, hoe meer het een gewoonte wordt. Je gaat merken dat je steeds vaker jezelf eraan herinnert om je focus naar het nu te brengen.
Start direct met Mindfulness
Dus om af te sluiten. Breng je focus naar het nu. Neem een diepe ademhaling en neem jezelf voor om er een gewoonte van te maken meer mindful te zijn. Stel die reminder in op je telefoon of op een plek die je vaak tegenkomt. En als je echt de vruchten wil plukken van mindfulness dan is het waardevol om je te verdiepen in meditatie. Geen reden om niet te beginnen, want wie wil nou niet de vruchten plukken van de voordelen van mindfulness voor een mooier leven?